Μερικά μέτρα μακριά βρίσκεται το στρατιωτικό φυλάκιο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και ακριβώς κάτω από αυτό, το γήπεδο του Ορφέα Λευκωσίας, μιας από τις πιο ιστορικές ομάδες της Κύπρου. Η ιστορία της έχει αρκετά κοινά στοιχεία με εκείνα της Κύπρου.
«Η ομάδα ιδρύθηκε το 1948 από τον Κώστα Καλησπέρα, έναν από τους πιο επιφανείς και δραστήριους Λευκωσιάτες» εξηγεί ο Παύλος Εκτωρίδης, μέλος του συλλόγου. «Παλιότερα η έδρα του συλλόγου ήταν πιο βόρεια. Εκεί που σήμερα είναι κατεχόμενα. Από τη δεκαετία του 1960, όμως, και έπειτα μεταφέρθηκε εδώ και που είναι σήμερα. Όλα αυτά τα χρόνια, πριν γίνει ακόμη η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, υπήρχαν έντονες διακοινοτικές διαμάχες εδώ μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Στον χώρο που βρισκόμαστε τώρα, στην οδό Αθήνας, έχουν γίνει πολύ μεγάλες μάχες» προσθέτει.
Οι μαρτυρίες του αποδίδονται και ιστορικά. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, κατά τη διάρκεια των διακοινοτικών ταραχών του 1963/64 σε ολόκληρη την Κύπρο, έχασαν τη ζωή τους συνολικά 538 άνθρωποι (364 Τουρκοκύπριοι και 174 Ελληνοκύπριοι). Η αναστάτωση στην οδό Αθήνας -αυτή που σήμερα καταλήγει στην Πράσινη Ζώνη- συνεχίστηκαν για αρκετά χρόνια ακόμη.
Η Αγγέλα Ιωάννου, η πρόεδρος της ομάδας και παράλληλα η μοναδική γυναίκα που κατέχει μια τέτοια θέση στην Κύπρο θυμάται πολύ καλά τις διηγήσεις των μεγαλυτέρων της. «Εκείνη την εποχή το μόνο ζωντανό κύτταρο της περιοχής ήταν τα γραφεία του συλλόγου. Οι άνθρωποι που ζούσαν εδώ, για να νιώθουν ασφάλεια, ήθελαν να βλέπουν ανοιχτό το φως του συλλόγου. Ήθελαν να ξέρουν πως υπάρχει ακόμη ζωή» εξηγεί.
Τα χρόνια πέρασαν, ωστόσο, τα σημάδια από την τουρκική εισβολή και τη διχοτόμηση του νησιού και της Λευκωσίας είναι ακόμη φανερά. Χαρακτηριστικό είναι πως η απόσταση μεταξύ του ελληνοκυπριακού φυλακίου και εκείνου των στρατιωτικών δυνάμεων στα κατεχόμενα είναι μικρότερη από 50 μέτρα. Αυτή η κατάσταση δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει και τη λειτουργία του συλλόγου, κατά τον κ. Εκτωρίδη.
«Η μπάλα πηγαίνει συχνά στη νεκρή ζώνη. Αν βρίσκεται κάτω από το φυλάκιο μπορούμε να πάμε και να την πάρουμε. Αν, όμως, πάει πιο μέσα, τη χάνουμε. Έχει έτσι κι αλλιώς υπάρχουν πολλά δέντρα και ακακίες. Θα ήταν πολύ δύσκολο να τις βρούμε» σημειώνει.
Ο μόνος τρόπος για να κοπεί η πορεία τους είναι να σκάσουν πάνω στα ενετικά τείχη που περιτριγυρίζουν το γήπεδο και το κάνουν να μοιάζει με κάστρο. Η ιστορία τους κρατά περισσότερα από 500 χρόνια, ενώ σύμφωνα με τους ιστορικούς, υπεύθυνοι για τη δημιουργία τους ήταν αρχικά οι Φράγκοι και ύστερα οι Ενετοί.
Έχουν κυκλικό σχήμα, περίμετρο τρία μίλια και συνολικά 11 προμαχώνες. Κατά την παράδοση, ο Ενετός μηχανικός που τα εμπνεύστηκε, έδωσε στους προμαχώνες τα ονόματα 11 οικείων του. Μπαρμπάρο, Μούλα, Τρίπολι, Νταβίλα, Κωνστάντζα, Ρόκκας, Καράφα, Ποδοκάτορο, Λορεντάνο, Φλάτρο, και Γκουερίνι. Το εντυπωσιακό είναι πως οι ονομασίες παραμένουν μέχρι σήμερα.
«Ο χώρος που βρίσκεται το γήπεδο τότε λειτουργούσε ως τάφρος. Μια μεγάλη άπλα δηλαδή, που την άφηναν έτσι οι Ενετοί για να επιτίθενται στους πολιορκητές που ήθελαν να μπουν στην παλιά πόλη. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, το έδαφος εκείνη την εποχή πρέπει να ήταν πολύ πιο χαμηλά συγκριτικά με σήμερα» προσθέτει ο ίδιος.
Με το πέρασμα των χρόνων, ο χώρος πέρασε στη διαχείριση του Ορφέα που τον διαμόρφωσε κατάλληλα και τον μετέτρεψε σε γήπεδο ποδοσφαίρου. Όλοι από την ομάδα προστατεύουν τα τείχη σαν τα μάτια τους. Είναι, όπως, εξηγούν σημαντικό στοιχείο του γηπέδου και δεν θέλουν να το διαβρώσουν ούτε στο ελάχιστο. Την ίδια ώρα, βέβαια, οι παρεμβάσεις που μπορούν να γίνουν στο τερέν είναι περιορισμένες. Κι αυτό γιατί πριν από οποιαδήποτε εργασία στο γήπεδο, πρέπει να υπάρξει έγκριση από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες της χώρας.
Η ώρα είναι περίπου 5 το απόγευμα και στην περιοχή έχει αρχίσει να μαζεύεται κόσμος. Όλοι τους έχουν φτάσει ως εκεί για να παρακολουθήσουν το τελευταίο εντός έδρας παιχνίδι μεταξύ του Ορφέα Λευκωσίας και της Ανόρθωσης Μουτταγιάκας. Ο περισσότερος κόσμος συγκεντρώνεται στην πλευρά των τειχών για να έχουν καλύτερη θέα. Στις εξέδρες βρίσκονται μόνο οι φιλοξενούμενοι που δεν είναι περισσότεροι από 100.
